Choć proces uzależnienia od alkoholu zazwyczaj przebiega według podobnych wzorców, uzależnienie kobiet wykazuje pewne różnice w porównaniu do mężczyzn. U pań alkoholizm często ma swoje korzenie w emocjach: kobieta nadużywająca alkoholu może na przykład zajmować wysokie stanowisko, a stres, mnóstwo obowiązków i presja mogą skłaniać ją do picia jako formy odreagowania. Kobieta uzależniona od alkoholu zazwyczaj odczuwa większy wstyd i poczucie winy niż mężczyzna uzależniony, co często skutkuje tym, że nie podejmuje decyzji o leczeniu.
Kobiece uzależnienie od alkoholu bywa także ukrywane i wypierane nie tylko przez samą osobę borykającą się z tym problemem, ale również przez jej rodzinę i bliskich. Te okoliczności sprawiają, że panie nadużywające alkoholu mają trudności z szukaniem pomocy. Należy jednak pamiętać, że każde uzależnienie – zarówno u kobiet, jak i mężczyzn – wymaga terapii, dlatego jeśli zauważysz niepokojące symptomy u siebie bądź u kogoś bliskiego, nie zwlekaj – warto zgłosić się po pomoc do specjalistów. Jak wygląda specyfika nadużywania alkoholu przez kobiety?
Kobiety zazwyczaj zaczynają nadużywać alkoholu później niż mężczyźni, choć u młodych dziewcząt można zauważyć rosnącą tendencję do upodobniania się do chłopców w tej kwestii. U przedstawicielek płci pięknej można zaobserwować „teleskopowy” przebieg uzależnienia: skutki nadużywania alkoholu są znacznie bardziej intensywne i występują wcześniej niż u ich męskich rówieśników. Najczęściej to problemy zdrowotne, ale także te dotyczące życia osobistego, pracy i finansów skłaniają je do szukania pomocy.
Alkoholizm u kobiet często łączy się z trudnościami psychicznymi i emocjonalnymi, zwłaszcza z zaburzeniami depresyjnymi i lękowymi. Historia alkoholizmu w rodzinie u kobiet jest, podobnie jak u mężczyzn, istotna, chociaż ocenia się, że jej wpływ jest mniejszy. Kobiety często piją w samotności, co sprawia, że bliscy początkowo nie dostrzegają problemów związanych z nadużywaniem alkoholu. Kobieta uzależniona od alkoholu nie musi wcale być zaniedbana, krzykliwa i ciągle pijana. Wyrazisty makijaż, odświeżacze do oddechu i stopniowe sączenie napojów w odosobnieniu mogą czasami sprawić, że bliscy są szokowani odkryciem jej uzależnienia. Jak więc można zidentyfikować wczesne symptomy alkoholizmu u kobiet?
Objawy związane z alkoholizmem u kobiet można zgrupować w dwie kategorie: te, które występują równie często u mężczyzn oraz te, które są charakterystyczne dla kobiet. Zarówno w przypadku kobiet, jak i mężczyzn o uzależnieniu mówi się, gdy występują:
Jak informuje Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom, dawniej znane jako Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, czynniki ryzyka związane z piciem alkoholu u kobiet różnią się od tych u mężczyzn. Organizm kobiety jest mniej odporny na negatywne skutki spożycia alkoholu w porównaniu do mężczyzny. Kluczowe jest to, że stężenie alkoholu we krwi jest uzależnione od ilości spożywanego trunku oraz masy ciała. Kobiety są zazwyczaj mniejsze i lżejsze od mężczyzn, a nawet przy porównywalnej wadze, organizm kobiety przyswaja alkohol w ilości o 40 procent wyższej po wypiciu identycznej dawki. Dzieje się tak, ponieważ kobiety mają więcej tkanki tłuszczowej oraz mniej wody w organizmie; ta sama porcja alkoholu rozkłada się na mniejszą objętość płynów w odniesieniu do całkowitej masy ciała.
Dodatkowo, kobiety w wątrobach mają znacznie mniej enzymów, które metabolizują alkohol, a równocześnie ich organizmy produkują więcej estrogenów, co zwiększa wchłanianie alkoholu. Nie można również zapominać, że każda ilość alkoholu spożywana przez kobiety w ciąży ma szkodliwy wpływ na rozwijające się dziecko. U kobiet, które piją alkohol w trakcie ciąży, znacznie częściej występują przedwczesne porody i poronienia.
Według amerykańskiego Narodowego Instytutu ds. Uzależnień, w ostatnich dwóch dekadach w Stanach Zjednoczonych odnotowano, że kobiety doświadczyły znaczniejszego wzrostu wizyt na oddziałach ratunkowych, hospitalizacji oraz zgonów spowodowanych alkoholem w porównaniu z mężczyznami.
Instytut wskazuje, że kobiety regularnie nadużywające alkoholu są bardziej narażone na rozwój alkoholowego zapalenia wątroby niż mężczyźni spo consuming takie same ilości napojów alkoholowych. Długotrwałe picie alkoholu jest główną przyczyną schorzeń serca – kobiety są bardziej podatne na choroby sercowe związane z alkoholem, mimo że w ciągu życia spożywają go mniej niż mężczyźni.
Badania sugerują, że kobiety szybciej niż mężczyźni doznają uszkodzeń mózgu w wyniku nadużywania alkoholu.
Dodatkowo rośnie liczba dowodów na to, że alkohol może przeszkadzać w prawidłowym rozwoju mózgu w okresie dorastania, a także mogą występować różnice w oddziaływaniu alkoholu na mózgi nastolatków. W przypadku nastoletnich dziewcząt, które piły dużo, zauważono większe zmniejszenie objętości kluczowych obszarów mózgu odpowiedzialnych za pamięć i podejmowanie decyzji w porównaniu do nastoletnich chłopców, którzy również nadmiernie pili.
Kolejnym aspektem jest związek między spożywaniem alkoholu a ryzykiem rozwoju raka piersi. Badania wskazują, że kobiety, które piją około jednego drinka dziennie, mają o 5-9 procent wyższe ryzyko zachorowania na raka piersi niż te, które nie konsumują alkoholu. Ryzyko to zwiększa się wraz z każdym dodatkowym drinkiem spożywanym dziennie.
Niektórzy badacze społeczni wiążą rosnące spożycie alkoholu przez kobiety z ewolucją ich roli w społeczeństwie. Panie zdobywają dostęp do zawodów, które wcześniej były zdominowane przez mężczyzn. Coraz częściej angażują się w życie polityczne, obejmują stanowiska publiczne oraz zarządzają firmami. Problem tkwi w połączeniu wymagających ról zawodowych z obowiązkami matki. W dzisiejszym świecie od kobiet oczekuje się, że sprawdzą się doskonale we wszystkich rolach społecznych, które często są ze sobą sprzeczne. Oczywiście jest to niemożliwe do zrealizowania, ale nacisk na perfekcyjność w różnych obszarach prowadzi do frustracji, rozczarowania i lęku u kobiet. Wiele z nich sięga po alkohol, by zredukować emocje, które przeżywają.