Bezsenność po alkoholu – jak alkohol wpływa na organizm człowieka?

Po mocno zakrapianej imprezie masz kłopoty z zaśnięciem? Wybudzasz się w nocy, a rano twoja głowa pęka z bólu? A może wypiłeś wieczorem jedno piwo, a rano budzisz się nieprzytomny? Wiele osób skarży się na problemy ze snem po spożyciu alkoholu – bezsenność, wybudzanie się w nocy, ciężkie wstawanie. Oto, jak dla wielu osób wygląda noc po wypiciu nawet niewielkiej ilości alkoholu. Dowiedz się, dlaczego tak się dzieje i jak alkohol wpływa na organizm człowieka i skąd bierze się nadmierna senność po alkoholu.

Rola snu w życiu człowieka

Na podniesienie jakości życia najczęściej zaleca się zdrową dietę i ćwiczenia. Jeszcze do niedawna rzadko pamiętało się o tak istotnej kwestii jak prawidłowy sen – na szczęście w ostatnim czasie mówi się o tym już coraz więcej. Nie bez powodu. Sen odgrywa niezwykle istotną rolę w życiu człowieka i wpływa na codzienne funkcjonowanie – nie tylko mamy dzięki niemu więcej energii. Sen wspiera też prawidłową regenerację organizmu, poprawia pamięć oraz koncentrację, a także pomaga zachować zdrowy wygląd i odpowiednią kondycję. To właśnie podczas snu w ciele człowieka zachodzą ważne dla zachowania zdrowia procesy, takie jak gospodarowanie hormonami, detoksykacja – również mózgu, a przede wszystkim zachodzi ogrom procesów regeneracyjnych.

Zazwyczaj zaleca się przesypianie 7-8 godzin w nocy. Rzeczywiste zapotrzebowanie na sen jest jednak nieco bardziej zróżnicowane – wiele zależy od naszego wieku, rytmu dobowego snu, trybu życia czy stanu zdrowia. Małe dzieci, z uwagi na ciągłe rośnięcie, potrzebują snu jeszcze więcej. Dla noworodków jest to niemal cała doba z przerwami na karmienie, mniejsze dzieci zaś potrzebują nawet do 14 godzin snu na dobę. Jest to związane z regulowaniem hormonów u dorastających dzieci – to właśnie podczas snu przysadka mózgowa wydziela hormon wzrostu. Dorośli potrzebują tego snu już nieco mniej – dla niektórych mogą być to nawet 4 godziny, innym potrzeba będzie nawet 9 godzin snu, jednakże w większości przypadków w zupełności wystarczy zalecane przez naukowców 7-8 godzin snu.

Najważniejsza jest jednak nie długość, a jakość snu. Na to, czy się wyśpimy, wpływa nie tylko czas, ale także wiele innych czynników. Sam sen składa się z czterech faz, podczas których w naszym ciele zachodzą różne zjawiska: zasypianie, sen płytki, sen głęboki i faza REM. To właśnie podczas fazy REM dochodzi do najbardziej intensywnych snów z uwagi na najwyższą aktywność naszego mózgu. Podczas fazy REM stymulowane są obszary mózgu odpowiedzialne m.in. za naukę. Dopiero przejście pełnego cyklu snu, składającego się z tych czterech faz, pozwala na pełen wypoczynek i prawidłową regenerację. Sen przerywany, podczas którego nie mogliśmy przejść przez każdą fazę, prowadzi nie tylko do niewyspania, lecz osłabia zdolności naszego organizmu do odnowy komórek i prawidłowego wypoczynku.

Na pogorszenie jakości snu wpływają różne czynniki: rozregulowany rytm dobowy, warunki, w jakich zasypiamy – na przykład hałas, stres, różnego rodzaju choroby, nieprawidłowa dieta, brak aktywności, a także alkohol.

Wpływ alkoholu na organizm człowieka

Alkohol to łatwo przyswajalna przez organizm substancja psychoaktywna. Jest to depresant – silnie ingeruje w układ nerwowy, mając negatywny wpływ samopoczucie czy emocje. Wykazuje działanie tłumiące i hamujące mechanizmy samokontroli. Pomimo pozornego i chwilowego wprawienia w stany euforii, w dłuższej perspektywie powoduje duże wahania nastroju, w tym nawet stany depresyjne, poprzez zaburzenie pracy neuroprzekaźników.

Alkohol jest substancją niezwykle toksyczną, a także uzależniającą, w dodatku relatywnie tanią i łatwo dostępną. To wszystko powoduje, że alkohol jest jednym z najczęściej występujących czynników ryzyka dla zdrowia człowieka. Wpływa on negatywnie na wiele aspektów i przyczynia się do rozwoju wielu chorób, ingerując w układ krwionośny, moczowy, przewód pokarmowy, układ hormonalny, a także układ nerwowy.

Wpływ alkoholu na układ nerwowy niesie za sobą cały szereg konsekwencji zdrowotnych. Wskutek tego mogą rozwijać się takie choroby czy zaburzenia jak polineuropatia, atrofia mózgu, choroby Parkinsona czy Alzheimera i wiele innych. Doprowadza do rozwoju różnych zaburzeń psychicznych i emocjonalnych: zmiany osobowości, stany psychozy, otępienie, depresję. Jednym z najczęściej spotykanych skutków spożywania alkoholu jest bezsenność. 

Bezsenność po alkoholu

Spożywanie alkoholu znacznie przyczynia się do obniżenia jakości snu. Alkohol wpływa negatywnie na sen z uwagi na jego zdolność do zakłócania sekwencji i czasu trwania poszczególnych faz snu, tak niezbędnych do całkowitego wypoczynku.

Regularne spożywanie alkoholu może prowadzić do rozregulowania cyklu snu, co przyczynia się do chronicznych problemów ze snem. W efekcie, jeśli spożywamy alkohol regularnie, możemy mieć problemy z bezsennością.

Etanol zawarty w alkoholu powoduje także takie problemy jak: koszmary, bezdech senny i częste wybudzanie się w nocy. Przekłada się to na rozregulowanie rytmu dobowego i wydłuża odpowiednią regenerację organizmu.

Piwo na dobry sen?

Istnieje popularny mit, że piwo dobrze wpływa na sen. Wynika to z faktu, że alkohol w niektórych przypadkach rzeczywiście może ułatwić lub przyspieszyć sam proces zasypiania, nie zmienia to jednak faktu, że w dalszym ciągu znacząco obniża on jakość snu.

Jest natomiast prawdą, że chmiel zawarty w piwie wykazuje właściwości odprężające i uspokajające. W niektórych przypadkach zaleca się je nawet sportowcom jako środek wspomagający regenerację po treningu. Jeżeli więc zdecydujemy się wypić wieczorem piwo, warto postawić na piwo bezalkoholowe. Nie stosujmy jednak tego rozwiązania jako sposób na bezsenność.

Zaburzenia snu w zespole abstynencyjnym

Zespół abstynencyjny to cały szereg objawów składających się na procesy zachodzące w organizmie wskutek nagłego odstawienia alkoholu. Do jego wystąpienia najczęściej dochodzi w przypadku abstynencji po ciągu alkoholowym, lecz może zdarzać się nawet po jednorazowym spożyciu alkoholu.

Choć głównymi objawami zespołu abstynencyjnego są przede wszystkim mdłości, drgawki, silne pobudzenie, a nawet tachykardia, to osoby doświadczające objawów zespołu odstawiennego zmagają się także z zaburzeniami snu.

Jeśli odstawiliśmy alkohol po długim czasie jego spożywania, problemy ze snem mogą towarzyszyć nam nawet przez kilka miesięcy. Co więcej, różne stany po odstawieniu alkoholu, takie jak napady lękowe czy delirium, mogą wzmagać problemy ze snem.

Podsumowanie

Nadmierna senność po alkoholu albo wręcz przeciwnie: problemy z zasypianiem, wybudzanie się w nocy, bezdech senny – to tylko kilka z przykładów wpływ alkoholu na nasz sen. Alkohol wpływa na organizm bardzo negatywnie, niszcząc jego zdrowie i zaburzając wiele istotnych dla regeneracji oraz codziennego funkcjonowania procesów. Sen należy do jednej z niezwykle istotnych dla odnowy komórek organizmu czynności, dlatego tak ważne jest dbanie o prawidłową higienę snu. Alkohol niestety silnie ten sen zaburza. Nieprawdą jest też, że piwo wpływa dobrze na zasypianie – wręcz przeciwnie, z uwagi na zawarty w nim alkohol. Alternatywą będzie piwo bezalkoholowe, lecz pamiętajmy, aby nie stosować go jako środek na bezsenność. Lepiej postawić na inne sposoby radzenia sobie z rozregulowanym rytmem dobowym, alkohol zaś – ograniczać.